အမိေျမ ကမာၻ အတြက္ သစ္ပင္ စုိက္ၾကစုိ႔

Earth Day Network

‘ေျမ ကမာၻ အတြက္ သစ္ပင္ စုိက္ၾကစုိ႔’ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ယေန႔ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေျမကမာၻၾကီးေန႔ ကုိ ႏို္င္ငံအမ်ားတြင္ ျပဳလုပ္ေနပါသည္။ ဤေန႔ကုိ ၁၉၇၀ အေမရိကန္ႏုိ္င္ငံမွ စတင္ျပဳလုပ္လာျပီး၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ ကမာၻ႕ကုလသမၼဂ အေထြေထြညီလာခံ ကလည္း ႏွစ္စဥ္ ဧျပီ ၂၂ ကုိ ‘အမိေျမ ကမာၻေန႔’ အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ပါသည္။

အဓိက ရည္ရႊယ္ခ်က္မွာ ေနာက္လာေနာက္သား မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ားအတြက္ က်န္းမာျပီး ေရရွည္တည္တံ့ေသာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္အတြက္ ေျမကမာၻကုိ ကာကြယ္ၾကရန္ျဖစ္သည္။

တစ္ဆက္တည္းပင္ ကုလအတြင္းေရးမႈး ဘန္ကီမြန္းက ယေန႔႔မွာ “အေယာက္စီတုိင္း ကမာၻၾကီးကုိ ထိခုိက္ေစႏုိင္ေသာ မိမိလုပ္ေဆာင္မႈမ်ားသည္ အနာဂတ္ မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ားအေပၚ က်ေရာက္မည္ျဖစ္တဲ့အတြက္ စဥ္းစားဆင္ျခင္ၾကဖုိ႔” ေျပာထားသည္။

လူ႔အသက္သည္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ေနပါသည္။ ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ (WHO)၏ အဆုိအရ ၂၀၁၂ ႏွစ္အတြင္းပင္ လူေပါင္း ၁၂.၆ သန္း သည္ က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ေစေသာေသာ ပတ္ဝန္းက်င္တြင္ ေနထုိင္ျခင္း သို႔မဟုတ္ အလုပ္လုပ္ ေနရျခင္းေၾကာင့္ ေသဆံုးေနပါသည္။ ထုိ႔အျပင္ ကမာၻ႕ေသဆံုးသူ ၄ ဦးအနက္ ၁ ဦးခန္႔ သည္ ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္ျခင္း၊ ေလထုညစ္ညမ္းျခင္း၊ ဓာတုပစၥည္း ထိေတြ႕ျခင္းႏွင့္ ဓာတ္ေရာင္ျခည္ တုိ႔ေၾကာင့္ ေသဆံုးရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဆုိထားပါသည္။

ဆယ္စုႏွစ္ ၄၀ အလြန္က သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ အေရွ႕တုိင္းႏုိင္ငံမ်ား အတြက္ အေရးၾကီးအခ်က္ မဟုတ္ခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခ်ိန္ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံျဖစ္သည့္ ျမန္မာႏုိ္င္ငံသည္ ကမာၻတြင္ ရာသီဥတုေဖါက္ျပန္မႈဒဏ္ကုိ အခံရဆံုး ဒုတိယ ေနရာတြင္ ရွိေနေၾကာင္း ‘Global Climate Risk Index 2016’ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပေနပါသည္။

အယ္နီညိဳ (Ei Nino) အပူလြန္ကဲလာျခင္းအႏၱရယ္ကုိ ျမန္မာျပည္တြင္ ယခုႏွစ္ သိသိသာသာ မ်က္ျမင္ၾကံဳေတြ႔ ခံစားေနရျပီျဖစ္သည္။ အက်ိဳးဆက္အေနျဖင့္ အလယ္ပုိင္းဇုန္တြင္ မတ္လကတည္းပင္ ေသာက္သံုးေရ မလံုေလာက္ေသာ ျပႆနာကုိ ၾကံဳေတြ႔ေနရပါသည္။

အထူးသျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္လည္း ယခုႏွစ္ ရာသီဥတု ေဖါက္ျပန္ျခင္းဒဏ္ကုိ ခံစားေနရပါသည္။ ေတာင္ယာလုပ္ငန္းျဖင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းျပဳေနေသာ ကခ်င္ျပည္နယ္ အလယ္ပုိင္း ၾတိဂံေဒသ (Uma Ga) တြင္ ေႏြရာသီကာလျဖစ္သည့္ ေဖေဖာ္ဝါရီလမွ ယခုခ်ိန္ထိ မို္းဆက္တုိက္ရြာတြန္းေနျခင္းေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ားေတာင္ယာ မီးမရႈိ႕ႏုိင္ေသးသည့္ အေျခအေနတြင္ ရွိေနသည္။

သဘာဝ ေတာရုိင္း တိရစာၦန္မ်ိဳးစံု ရွိခဲ့သည့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဟူးေကာင္းေဒသတြင္လည္း ပရမ္းပတာ ေရႊတူးေဖာ္သည့္ လုပ္ငန္းႏွင့္ သစ္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ားေၾကာင့္ ယင္းေဒသမွ က်ား၊ ဆင္၊ ေဒါင္းႏွင့္ အျခားရွားပါး တိရစာၦန္အမ်ားသည္ ေျပာက္ကြယ္စ ျပဳေနပါသည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ သစ္ေတာျပဳန္းတီးေနမႈေၾကာင့္ တစ္ႏွစ္ထက္ တစ္ႏွစ္ ရာသီဥတု ပူျပင္းလာသည္ကုိ ကခ်င္ျပည္သူတုိင္း သတိထားမိမည္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔အျပင္ အဆမတန္ ဖားကန္႔ေက်ာက္စိမ္း တူးေဖာ္မႈသည္ မုိးရာသီတြင္ ယင္းေဒသကုိ ေရလြမ္းျပီး အိမ္ေျခမ်ား ေျမၾကီးေအာက္ ႏွစ္ျမႇပ္သြားေစႏုိ္င္သည္ကုိလည္း သတိထားရပါမည္။

ျမန္မာအစုိးရႏွင့္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ KIO တုိ႔၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္ ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ သစ္ေတာ သယံဇာတမ်ားသည္ ထုတ္ယူသံုးစြဲမႈသာ ရွိေနျပီး ျပန္လည္ စုိက္ပ်ိဳးျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ျခင္းမ်ိဳး မရွိေသာေၾကာင့္ လာမည့္ ႏွစ္မ်ားအတြက္ ပုိမုိ စုိးရိမ္ဖြယ္ရွိေနပါသည္။

အမွန္ သစ္ပင္ တစ္ပင္သည္ ေန႔စဥ္ ေလထုထဲရွိ ကာဗြန္ဒုိင္ေအာက္ဆိုက္မ်ားကုိ စုပ္ယူျပီး တဖန္ လူ ေလးေယာက္ အတြက္ ေအာက္စီဂ်င္ကုိ ျပန္လည္ထုတ္ေပးႏုိ္င္ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ လူတုိင္းသည္ မိမိတုိ႔ ပတ္ဝန္းက်င္ ေရရွည္တည္တံ့ေရး အတြက္ အမိေျမ ကမာၻ အတြက္ သစ္ပင္မ်ားကုိ စုိက္ပ်ိဳးရမည္ျဖစ္ပါသည္။

Posted in: